17 Φεβ Το σώμα αισθάνεται τα συναισθήματα σου – Αρθρογραφεί η Μαρία Βέη

Το σώμα αισθάνεται τα συναισθήματα σου….

Από αρχαιοτάτων χρόνων σε όλους τους πολιτισμούς υπάρχει αναφορά για την σύνδεση ανάμεσα στο σώμα του ανθρώπου και την ψυχή του. Όλοι σχεδόν γνωρίζουν αλλά και χρησιμοποιούν συχνά, την βασική θέση του Ιπποκράτη πως για να θεραπεύσεις κάποιον χρειάζεται πρώτα να τον ρωτήσεις αν είναι έτοιμος να αφήσει όλα εκείνα που τον αρρωσταίνουν! Καθώς ήταν από τους πρώτους που υποστήριξε ότι οι αιτίες όλων των ασθενειών βρίσκονται στην ψυχή μας. Ακολούθησαν πολλοί από τότε που προσπάθησαν να δείξουν στον άνθρωπο ότι το σώμα του εκφράζει όλα όσα εκείνος δυσκολεύεται ή αρνείται να πει.

Τα τελευταία χρόνια, η επιστήμη έχει αρχίσει να αναγνωρίζει τις ισχυρές συνδέσεις μέσω των οποίων οι συναισθηματικοί, πνευματικοί και συμπεριφορικοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν άμεσα τα αποτελέσματα της υγείας. Καθώς η έρευνα στον τομέα της ιατρικής του νου και του σώματος, βρίσκει ότι  τα συναισθήματα και τα πρότυπα σκέψης μπορούν να συμβάλλουν στις ανισορροπίες στο σώμα και οι θεραπείες όπως  οι οπτικές εικόνες, ο διαλογισμός, η γιόγκα και η βιο-ανάδραση χρησιμοποιούνται πλέον για την αποκατάσταση της ισορροπίας και την προαγωγή της υγείας.

Ο εγκέφαλος είναι το υλικό που μας επιτρέπει να βιώσουμε ψυχικές καταστάσεις που χαρακτηρίζονται ως «μυαλό». Αυτή η έννοια του «νου» περιλαμβάνει τις ψυχικές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των σκέψεων, των πεποιθήσεων, των συμπεριφορών και των συναισθημάτων. Διαφορετικές ψυχικές καταστάσεις μπορούν να επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά τη βιολογική λειτουργία. Αυτό συμβαίνει επειδή το νευρικό, το ενδοκρινικό και το ανοσοποιητικό σύστημα μοιράζονται μια κοινή χημική γλώσσα, η οποία επιτρέπει τη συνεχή επικοινωνία μεταξύ του νου και του σώματος μέσω αγγελιοφόρων όπως οι ορμόνες και οι νευροδιαβιβαστές.

Για παράδειγμα, τα νευρολογικά μονοπάτια συνδέουν μέρη του εγκεφάλου που επεξεργάζονται τα συναισθήματα με το νωτιαίο μυελό, τους μυς, το καρδιαγγειακό σύστημα και το πεπτικό σύστημα. Αυτό επιτρέπει σε σημαντικά γεγονότα της ζωής, στρες ή συναισθήματα να προκαλέσουν σωματικά συμπτώματα. Μπορεί να έχετε δοκιμάσει αυτή την πτυχή της σύνδεσης του νου και του σώματος όταν αισθάνεστε πεταλούδες στο στομάχι σας, όταν αισθάνεστε νευρικοί ή όταν αισθάνεστε σαν η καρδιά να χτυπάει έξω  από το στήθος σας όταν είστε σε έντονο στρες.

Δεν υπάρχει κάποιος από εμάς που αν ανατρέξει στις μνήμες του δεν θα συνδέσει κάποια σωματική ή ψυχική ταλαιπωρία που βίωσε με κάποιο δυσάρεστο-δύσκολο περιστατικό που είχε βιώσει λίγο πριν εκδηλωθεί η ασθένεια ή με σκέψεις και συναισθήματα που δεν εξέφρασε. Για αιώνες ο άνθρωπος θεωρούσε αυτές τις τοποθετήσεις αυθαίρετες καθώς δεν είχαν υποστηριχθεί από επιστημονικές έρευνες, άρα δεν προσπαθούσε να αλλάξει την ποιότητα των σκέψεων τουώστε να βελτιώσει και την υγεία του. Βλέπουμε όμως ότι και ο σύγχρονος άνθρωπος, με άφθονες μελέτες να επιβεβαιώνουν ότι πρώτα αρρωσταίνει η «ψυχή» και μετά το σώμα, εξακολουθεί να αφήνει κατά κύριο λόγο να μιλά το σώμα του και όχι το στόμα!

Οι πεποιθήσεις μας είναι εκείνες οι οδηγίες που βρίσκονται στο υποσυνείδητό μας και μας υπαγορεύουν το σωστό, το λάθος, το καλό, το κακό και όσα γενικά πρέπει και δεν πρέπει να κάνουμε.Λόγω αυτής της σύνδεσης του νου και του σώματος, ο τρόπος που σκεφτόμαστε και αισθανόμαστε και τα βαθιά μοτίβα πεποίθησης που κατέχουμε μπορούν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη κάποιας νόσου. Αν για παράδειγμα οι πεποιθήσεις μου υποστηρίζουν ότι το να εκδηλώσω πόνο, λύπη, χαρά ή ακόμη και αγάπη είναι ένδειξη αδυναμίας ή ντροπή, επιλέγω να καταπιέσω όλα αυτά τα συναισθήματα προκειμένου να φαίνομαι δυνατή ή να μην ντροπιαστώ!

Ενώ όμως πράγματι έχω την δυνατότητα να καταπιέσω συναισθήματα δεν έχω την δυνατότητα να τα εξαφανίσω! Η σύγχρονη επιστήμη επιβεβαίωσε ότι τα συναισθήματα αποτελούν μια μορφή ενέργειας και επομένως μπορούν να μετασχηματιστούν όχι όμως να εξαφανιστούν! Τι γίνεται λοιπόν με την χαρά που δεν εκδήλωσα; Τα δάκρυα λύπης που δεν άφησα να κυλήσουν; Τον φόβο που δεν αποκάλυψα; Την αγάπη που δεν εκδήλωσα;

Η απάντηση είναι γνωστή αλλά και επώδυνη! Κρύβονται στο υποσυνείδητο μου περιμένοντας την κατάλληλη ευκαιρία να εμφανιστούν από το μοναδικό κανάλι που έχω αφήσει ανοιχτό, το σώμα μου! Αρχικά το σώμα  θα αρχίσει να ψιθυρίζει, μέσα από ένα κρυολόγημα, μια νευροδερματίτιδα, έπειτα θα φωνάξει με μία κρίση πανικού, ένα ατύχημα και θα καταλήξει να ουρλιάξει μέσα από μία αλωπεκία, μία ελκώδη κολίτιδα ή ακόμη κι έναν καρκίνο!

Κάποιος θα αποκαλέσει όλα τα παραπάνω «υπερβολές», όχι γιατί ξέρει ότι είναι αλλά γιατί φοβάται, ναι φοβάται, όπως όλοι μας, να μιλήσει και να διαχειριστεί τα δύσκολα και μη αποδεκτά του συναισθήματα.  Άλλωστε δεν είναι λίγοι εκείνο που δεν πλησιάζουν την θεραπεία ή την εγκαταλείπουν όταν κατανοούν ότι η λύση είναι να μιλήσουν και να εκφράσουν όλα αυτά τα συναισθήματα και τις σκέψεις που για καιρό, ίσως και χρόνια, αποσιωπούσαν!

Όπως καταλαβαίνετε αυτή η σύνδεση είναι πολυδιάστατη. Οι συναισθηματικές εμπειρίες επηρεάζουν τον τρόπο συμπεριφοράς μας και τη φυσιολογία μέσα στο σώμα μας. Από την άλλη κατεύθυνση, η αντίληψή μας για αυτές τις σωματικές αλλαγές προκαλούμενες από συγκίνηση επηρεάζει επίσης τα συνειδητά συναισθήματα που αισθανόμαστε.Τα κολλημένα ή καταπιεσμένα συναισθήματα φαίνεται να είναι ιδιαίτερα επιβλαβή για τη σωματική μας υγεία.

Για να αποφύγετε τη συσσώρευση τοξικών συναισθημάτων, πρέπει να παραμείνετε παρόντες και σε εγρήγορση. Η προσοχή σας δίνει τη δυνατότητα να εντοπίσετε τα συναισθήματα που προκύπτουν, να τα επεξεργαστείτε και να επιλέξετε πώς αντιδράτε. Ένας τρόπος για να τα εκφράσετε αποτελεσματικά, να αισθανθείτε και να αποκτήσετε τα συναισθήματά σας είναι να μιλήσετε γι ‘αυτά. Αυτό μπορεί να γίνει δυνατά μιλώντας με έναν αξιόπιστο θεραπευτή! Ακόμη και σε πρώτη φάση με ένα πρόσωπο εμπιστοσύνης, φίλο ή σύντροφο. Δοκιμάστε την σωματική άσκηση, τις τεχνικές αναπνοών και τον διαλογισμό για να βοηθήσετε το μυαλό σας να μείνει στο παρόν!Όλα αυτά μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμα εργαλεία για την αύξηση της ευαισθητοποίησης για τις βιολογικές διεργασίες του σώματος, όπως οι καρδιακοί ρυθμοί και τα μοντέλα αναπνοής, προκειμένου να σας βοηθήσουν να αποκτήσετε την δυνατότητα να διαχειριστείτε τα συναισθήματα σας και να μετριάσετε τις νευροφυσιολογικές επιπτώσεις τους.

Αξίζει να ανακτήσετε τον έλεγχο της ψυχο-συναισθηματικής σας υγείας και να δημιουργήσετε ένα περιβάλλον μέσα στο σώμα σας που να υποστηρίζει την υγεία και όχι την α-σθένεια.

Μαρία Βέη
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας-Ψυχοθεραπεύτρια